سوزاک یا گونوره یک بیماری مسری منتقله از رابطه جنسی (STD) است. این بیماری ناشی از عفونت با باکتریایی به نام Neisseria gonorrhoeae ایجاد می شود. این باکتری موجب آلوده شدن مناطق گرم و مرطوب بدن، از جمله مجرای ادرار، چشم ها، گلو، واژن، مقعد و دستگاه تناسلی زنان (لوله های فالوپ، رحم و دهانه رحم) می گردد. عامل بیماری گونوره از طریق رابطه جنسی دهانی، مقعدی یا واژنی منتقل می شود. افرادی که شرکای جنسی متعدد داشته و یا افرادی که از کاندوم استفاده نمی کنند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این عفونت قرار دارند. به همین ترتیب بهترین راهکار پیشگیری از این عفونت رابطه جنسی تنها با یک نفر و استفاده از کاندوم است. رفتارهایی که باعث می شود یک فرد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های محافظت نشده قرار گیرد نیز احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می دهد. این رفتارها عبارتند از سوء مصرف الکل و سوء مصرف مواد مخدر، به ویژه مصرف مواد مخدر داخل وریدی.
علائم گونوره
علائم این عارضه معمولا در عرض 2 تا 14 روز پس از قرار گرفتن در معرض بیماری ایجاد می شوند. با این حال، برخی از افراد مبتلا به گونوره نشانه های قابل توجهی را تجربه نمی کنند. توجه کنید بیماران مبتلا به گونوره که علائم ندارد نیز حامل این بیماری بوده و می توانند آن را سرایت دهند. حتی در این شرایط احتمال انتقال عفونت بیشتر است.
علائم گونوره در مردان
مردان ممکن است تا چندین هفته پس از ابتلا به عفونت علائم قابل توجهی نداشته باشند. و بعضی از مردان ممکن است هرگز علائمی را تجربه نکنند. به طور معمول علائم عفونت پس از یک هفته نمایان می شوند. اولین علامت قابل توجه در مردان احساس سوزش یا دردناک شدن ادرار است. همانطور که بیماری پیشرفت می کند، علائمی دیگری ظاهر می شوند که عبارتند از:
- ضرورت ادرار کردن
- ترشحات آلت تناسلی (سفید، زرد، بژ، یا سبز)
- تورم یا قرمزی در نوک آلت تناسلی
- تورم یا درد در بیضه ها
- گلو درد مداوم
- عفونت به مدت چند هفته پس از درمان علائم در بدن باقی خواهد ماند. در موارد نادر، گونوره می تواند به ایجاد آسیب به
- بدن، به ویژه مجرای ادرار و بیضه ها ادامه دهد. درد ممکن است به رکتوم نیز گسترش یابد.
علائم در زنان
اغلب زنان پس از ابتلا به گونوره علائم چندانی را تجربه نمی کنند. و یا دسته ای دیگر علائمی دارند که با سایر بیماریهای مشترک بوده و به همین علت به اشتباه تشخیص داده می شود. نشانه های این عفونت شباهت بسیاری به علائم قارچ های واژینال و عفونت های باکتریایی دارد.
علائم عبارتند از:
- ترشحات واژن (آبکی، کدر یا سبز)
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- تکرر ادرار
- دوره های سنگین تر و یا لکه بینی
- گلو درد
- درد در رابطه جنسی
- درد شدید در شکم و کمر
- تب
تشخیص گونوره
پزشکان می توانند عفونت های گونوره را به روش های مختلف تشخیص دهند. یکی از روش های تشخیص این بیماری دریافت نمونه از واژن، رکتوم و یا گلو است. همچنین ممکن است پزشک یک نمونه از مفصل یا خون بیمار را برای آزمایشگاه ارسال کند. تا با روش های مخصوص وجود این باکتری در آنها را تشخیص دهند.
عوارض سوزاک
زنانی که سوزاک را درمان نمی کنند، بیشتر در معرض خطر عوارض این عفونت باکتریایی هستند. عفونت درمان نشده سوزاک در زنان می تواند از دستگاه تناسلی زنان بالاتر رفته و رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها را درگیر نماید. این بیماری به عنوان بیماری التهابی لگنی (PID) شناخته می شود. PID می تواند موجب درد شدید و مزمن شده و آسیب جدی از جمله زخم یا انسداد لوله های فالوپ که موجب ناباروری می شود، به اندام های جنسی زن وارد کند.
این بیماری می تواند حاصل سایر عفونت های منتقل شده از راه جنسی باشد. یکی دیگر از عوارض جدی ابتلا به بیماری التهابی لگن، حاملگی خارج رحمی است، در این حالت تخمک در خارج از رحم رشد می کند. از دیگر عوارض ابتلا به عفونت گونوره ای در زنان انتقال آن هنگام زایمان به نوزاد است.
عوارض عفونت گونوره در مردان شامل ایجاد زخم بر روی مجرای ادرار یا آبسه داخل آلت تناسلی است. در نهایت این عفونت به کاهش شانس باروری یا بی میلی می انجامد.
هنگامی که عفونت گنوره در جریان خون گسترش می یابد، هر دو جنس ممکن است به آرتریت، آسیب های قلب و یا التهاب پوشش مغز یا نخاع دچار شوند، اما این شرایط به ندرت اتفاق می افتد.
درمان سوزاک ( گونوره )
آنتی بیوتیک ها می توانند اغلب عفونت های گونوره را درمان کنند. در صورتی که هیچ داروی خانگی یا داروی بدون نسخه برای درمان عفونت سوزاک وجود ندارد. اگر گونوره دارید، باید از یک متخصص کمک بگیرید.
گونوره معمولاً با تزریق آنتی بیوتیک سفتریاکسون به عضله یا دریافت خوراکی آزیترومایسین در طی چندین روز درمان می شود. یکی از مشکلات درمان این عفونت ظهور سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک گونوره است.
این موارد نیاز به درمان های گسترده تری دارند. که شامل درمان عفونت در یک دوره هفت روزه با مصرف آنتی بیوتیک خوراکی یا درمان دوگانه با دو نوع آنتی بیوتیک مختلف است. آنتی بیوتیک هایی که برای درمان طولانی استفاده می شوند معمولا یک یا دو بار در روز مصرف می شوند. بعضی از آنتی بیوتیک های رایج شامل آزیترومایسین و داکسی سایکلین هستند. دانشمندان در حال تلاش برای تولید واکسن و جلوگیری از عفونت سوزاک هستند.
پیشگیری از سوزاک
امن ترین راه برای جلوگیری از گونوره یا سایر بیماری های منتقله از راه جنسی STD استفاده از روش های محافظتی است. اگر رابطه جنسی دارید، همیشه از کاندوم استفاده کنید. همچنین مهم است که از سلامت شریک جنسی خود اطمینان داشته باشید، زیرا که بسیاری از بیماری های STD حتی با وجود استفاده از کاندوم همچنان منتقل می شوند. اگر شریک جنسی شما دچار علائم عفونت است، از تماس جنسی با او اجتناب کنید.
افرادی که سابقه ابتلا به هر نوع STD دیگری را دارند، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به گونوره هستند. همچنین افرادی که شرکای جنسی متعددی دارند، در معرض خطر بیشتری قرار می گیرند.
در صورت ابتلا به سوزاک چه کاری انجام دهیم ؟
اگر فکر می کنید، مبتلا به گونوره هستید ، باید از هر گونه فعالیت جنسی اجتناب کنید. و بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
در جلسه ملاقات با پزشک جزئیات علائم بیماری خود را شرح داده و در مورد تاریخچه رابطه جنسی اطلاعات دقیق را به پزشک ارائه دهید.
اگر از آنتی بیوتیک برای درمان بیماری استفاده می کنید، لازم است مصرف دارو را انتهای آن ادامه دهید. همچنین مصرف دارو باید مطابق با نظر پزشک باشد. قطع کردن خودسرانه دارو ها موجب مقاومت های آنتی بیوتیکی می شود. یک یا دو هفته بعد از مصرف دارو ها مجدداً به پزشک مراجعه کنید تا از سلامت خود مطمئن شوید. بعد از درمان کامل عفونت می توانید فعالیت های جنسی را از سر بگیرید.
