کیست مویی یا همان سینوس پیلونیدال نوعی از بیماری های نشیمنگاهی است که در اثر برگشت مو به زیر پوست و ایجاد آبسه و به وجود آمدن گودال یا سوراخ های کوچک بر روی سطح پوست ایجاد می شود و تنها روش قطعی درمان، عمل کیست مویی با لیزر یا جراحی است. این بیماری عفونی و دردناک با برگشت مو به داخل پوست و واکنش سیستم ایمنی بدن به آن موجب التهاب و عفونت در سطح پوست می شود.
این کیست از آنجا که در انتهای ستون فقرات و در پایین کمر بوجود می آید به نام کیست مویی پایین کمر نیز نام گرفته است و یکی از بهترین روش های درمان برای آن عمل جراحی بوده زیرا هرچه از زمان ابتلا به این بیماری بگذرد عفونت بیشتر شده و بافت های بیشتری درگیر می شوند.
درمان قطعی کیست مویی تنها از طریق روشهای تهاجمی مانند عمل کیست مویی و لیزر درمانی با برداشت کیست حاوی مو و حاشیه ای از بافت سالم اطراف آن امکان پذیر است. از آنجا که تا به حال هیچ دارو و یا روش کم تهاجمی تری برای درمان کیست پیشنهاد نشده است، البته در برخی موارد از تزریق فنل و یا فیبرین استفاده می شود اما تجربه نشان داده این روشها تنها تاثیر موقتی داشته و هیچ یک نمی توانند درمان قطعی برای این بیماری باشند.
یکی از پرکاربردترین روشهای رهایی از کیست مویی، عمل جراحی می باشد. این عمل جراحی به منظور برداشت بافت آسیب دیده و نواحی اطراف آن با هدف از بین بردن کامل عفونت انجام می شود. عمل کیست مویی با جراحی در دو روش انجام می پذیرد که در ادامه به تشریح بیشتر آنها می پردازیم:
جراحی کیست مویی به روش باز
این روش جراحی باید در بیمارستان و تحت بیهوشی کامل یا بی حسی از کمر به پایین انجام شود. در طی انجام این عمل جراحی بافت آسیب دیده به همراه نواحی اطراف آن کاملاً برداشته می شود. پس از این مرحله زخم و یا گودال ایجاد شده بدون بخیه زدن رها شده و با پانسمان پر خواهد تا در حدود یک هفته از آن ناحیه ترشحات و عفونت خارج شود و پس از حدود دو تا سه ماه، به طور کامل از کف زخم بافت خودش را ترمیم می کند.اما این روش نیازمند مراقبت های ویژه ای است و پانسمان تا ترمیم شدن زخم باید هر روز تعویض شود. برای تعویض پانسمان می توانید به درمانگاه ها مراجعه کنید یا در خانه آن را انجام دهید.
پس از مدتی این زخم کوچک تر شده و از بین می رود به گونه ای که پس از طی چندین ماه تنها از آن یک شیار به جای می ماند.
در این روش عمل کیست مویی به سبب از بین رفتن کامل عفونت و ترمیم زخم از درون به سمت بیرون، احتمال عود مجدد بیماری بسیار کمتر است اما چون زخم بخیه زده نمی شود مراقبت از آن و نیز تعویض پانسمان ها اهمیت ویژه ای می یابد زیرا که خطر قرار گرفتن در معرض عفونت بسیار بیشتر است. از طرفی با انجام این نوع جراحی دوره نقاهت به شدت افزایش یافته و ممکن است بیمار درد بیشتری را در مقایسه با سایر روش ها تجربه نماید.
عمل کیست مویی به روش بسته
این نوع جراحی کاملا مشابه به روش باز انجام می شود. تمامی نواحی آسیب دیده به همراه اطراف آن برداشته خواهد شد. اما این بار زخم باز رها نشده و بخیه زده می شود و یا ممکن است بسته به نظر پزشک از روش ترکیبی باز و بسته استفاده شود. این روش نیز همانند روش قبل در بیمارستان و تحت بیهوشی انجام می شود. با این تفاوت که احتمال عفونت به سبب بسته بودن زخم کاهش می یابد.
از آنجایی که زخم کیست بسته می شود، احتمال عود مجدد بیماری در روش بسته بسیار بیشتر از روش باز است. اما دوره بهبودی پس از آن بسیار کمتر است و بیمار می تواند در مدت کوتاهی به روال عادی زندگی باز گردد.
بهتر است برای انتخاب نوع روش جراحی از توصیه های پزشک بهره ببرید، زیرا انتخاب نوع این روشهای جراحی بستگی به عواملی مانند نوع کیست، شدت عفونت، وضعیت سلامت بیمار، سابقه پزشکی او و …. دارد.
لنسینگ Lancing یا برش سطحی
از روش لنسینگ معمولا برای کیست های سطحی یا تخلیه آبسه های پوستی استفاده می شود. به این صورت که پزشک با استفاده از یک تیغ جراحی به صورت کاملا سطحی روی پوست برش ایجاد کرده و عفونت را تخلیه می کند. در آخر هم روی زخم را با پانسمان می بندد تا از داخل به بیرون ترمیم پیدا کند.
به طور معمول چهار هفته زمان می برد تا پوست به طور کامل بهبود یابد.
هزینه عمل کیست مویی
به طور معمول در حراحل بسیار ابتدایی ممکن است که بتوانید با مراجعه به پزشک و استفاده از آنتی بیوتیک ها سینوس مویی خود را درمان کنید. در این مواقع هزینه عمل کیست مویی بیمار خیلی بالا نیست. ولی هرچه زمان بیشتری بگذرد، کیست حجیم تر شده در نتیجه هزینه درمان آن هم بالاتر می رود. در نتیجه برای ذکر هزینه دقیق جراحی حتما فرد باید جراحی شود. ولی در کل در تمام کشور ها هزینه عمل جراحی نسبت به لیزر کمی پایین تر است. ولی مزیت های لیزر بیشتر است و متاسفانه برخی از بیماران حاضر هستند با نپرداختن این اختلاف هزینه جزئی زیر تیغ جراحی رفته و عوارض بیهوشی و عمل تهاجمی جراحی را گاها تا آخر عمر تحمل کنند.
نحوه خوابیدن بعد از عمل
لازم است این نکته را بدانید که هیچ گونه فشاری نباید به محل زخم وارد شود. در نتیجه اگر به روش باز عمل سینوس پیلونیدال انجام دادید، باید روی شکم بخوابید. روش جراحی باز یکی از راه های درمان این بیماری است که از قدیم بسیاری از بیماران آن را انجام می دادند. ولی اگر به صورت بسته عمل کردید، فقط لازم است که شب اول به روی شکم بخوابید. بعد از آن دیگر راحت خواهی بود.
همچنین این نکته را جدی بگیرید که تا زمان بهبودی کامل به مدت طولانی ننشینید چون به محل زخم فشار وارد می شود.
مزایای عمل بسته کیست مویی نسبت به روش باز
درست است که در هر دو روش قسمت عفونت به یک اندازه برش خورده تا موهای جمع شده خارج شوند. ولی این روش نسبت به جراحی باز دارای مزایی می باشد که به صورت زیر هستند:
- دوره نقاهت بیماری در زمان بستن زخم جراحی بسیار کوتاه تر است.
- در روش باز نیاز به تعویض روزانه پانسمان است که اکثرا این کار کمی برای بیماری سخت است.
- از آنجا که کیست در ناحیه نشیمنگاهی بوده و محل جراحی در نزدیکی مقعد است رعایت نکات بهداشتی هنگام دفع بسیار مهم است زیرا زخم باز خیلی زود عفونت خواهد کرد.
- در روش درمان کیست مویی با لیزر نیازی به بستری شدن در بیمارستان نبوده و فرد می تواند همان روز به منزل خود باز گردد.
- عدم بیهوشی و از بین بردن کیست با لیزر توسط بی حسی موضعی.
- احتمال عود مجدد بسیار کم در عمل با لیزر نسبت به عمل جراحی سنتی.
البته در کنار تمامی مزایای بستن زخم جراحی، اگر به هر دلیلی زخم عفونت کند کاری جز باز کردن دوباره زخم و تخلیه کامل عفونت وجود نخواهد داشت، اما در روش باز هرگونه عفونت و چرک تا ترمیم زخم تخلیه خواهد شد.
طبق مطالعات انجام شده درمان کیست مویی با لیزر پنجاه درصد موفق تر بوده است و هیچ کدام از معایب روش های جراحی را ندارد و در این روش هیچ آسیبی به بافت اطراف کیست وارد نمی‌شود و دوره نقاهت بسیار کوتاه تری نسبت به روش های سنتی دارد.
